Oliwa z oliwek to jeden z najstarszych i najbardziej cenionych tłuszczów roślinnych na świecie. Jest kluczowym elementem diety śródziemnomorskiej i cieszy się dużym uznaniem na całym świecie ze względu na swoje liczne korzyści zdrowotne oraz kulinarne zalety. Oto wszystko co musisz wiedzieć o oliwie z oliwek.
Z artykułu dowiesz się:
Trochę historii
Oliwa z oliwek ma długą i bogatą historię. Pierwsze znane plantacje oliwek pojawiły się na obszarze dzisiejszej Turcji i Syrii około 2500 lat temu. Kultura oliwkowa szybko rozprzestrzeniła się po basenie Morza Śródziemnego, a obecnie większość oliwek jest uprawiana w krajach takich jak Hiszpania, Włochy, Grecja i Turcja.
Oliwa odgrywała ważną rolę w kulturze i gospodarstwie domowym starożytnych społeczności. Była używana do smażenia, przygotowywania potraw, pielęgnacji skóry, paliwa do lamp oraz w różnych praktykach religijnych.
W okresie średniowiecza handel oliwą z oliwek stał się kluczowym elementem gospodarki w basenie Morza Śródziemnego.
Wraz z odkryciami geograficznymi w XV i XVI wieku, oliwa zaczęła być eksportowana do innych części Europy, co przyczyniło się do rozwoju miast portowych.
W XVIII i XIX wieku, wraz ze wzrostem produkcji oliwy, zaczęły powstawać nowe technologie wytwarzania i rozlewania tego cennego płynu. Oliwa zaczęła być eksportowana na nowe rynki, w tym do Stanów Zjednoczonych.
Dzisiaj oliwa z oliwek jest jednym z najbardziej popularnych olejów na świecie. Ma szerokie zastosowanie w kuchni, a także jest ceniona ze względu na swoje korzystne właściwości zdrowotne. Oliwa z oliwek jest bogata w zdrowe tłuszcze, przeciwutleniacze i inne składniki odżywcze, które przynoszą liczne korzyści dla zdrowia.
Proces produkcji oliwy z oliwek
Oliwki są zbierane z drzew, najczęściej jesienią, gdy są już dojrzałe. Zebrane oliwki są rozdrabniane, tworząc pastę. Pasta z oliwek jest prasowana, aby oddzielić olej od resztek.Olej jest filtrowany, aby usunąć drobne cząstki i zanieczyszczenia. Oliwa jest przechowywana w ciemnych, szczelnie zamkniętych pojemnikach, aby zachować jej świeżość. Następnie jest przelewana do butelek. I gotowe! W takiej postaci trafia na półki sklepowe i do Twojej kuchni.
Już starożytni Grecy i Rzymianie opracowali zaawansowane techniki produkcji oliwy, w tym prasowanie na zimno.
Rodzaje oliwy z oliwek
Oliwa Extra Virgin (Extra Virgin Olive Oil) – Jest to najwyższej jakości oliwa z oliwek, która jest wytwarzana z pierwszego tłoczenia oliwek bez użycia ciepła ani chemikaliów. Posiada najbardziej wyrazisty smak oliwek i najbardziej zróżnicowany profil smakowy. Charakteryzuje się niską kwasowością (zwykle poniżej 0,8%).
Oliwa Virgin (Virgin Olive Oil) – Mniej intensywna w smaku niż Extra Virgin, ale nadal charakteryzuje się wyjątkowym aromatem. Nadaje się do gotowania i smażenia na niskich temperaturach.
Oliwa Zwykła (Olive Oil) – Jest mieszanką oliwy z oliwek i rafinowanego oleju z oliwek. Posiada bardziej łagodny smak i jest bardziej neutralna w smaku. Jest często używana do smażenia na wyższych temperaturach.
Oliwa z Oliwek rafinowana (Olio Di Sansa Di Oliva) – Oliwa rafinowana to rodzaj oleju z oliwek, który przechodzi przez proces rafinacji. Oznacza to, że jest poddawana obróbce chemicznej i fizycznej, której celem jest usunięcie wad smakowych oraz zanieczyszczeń, a także standaryzacja właściwości oleju.
Korzyści zdrowotne spożywania oliwy z oliwek
Spożywanie oliwy z oliwek przynosi szereg korzyści zdrowotnych, co sprawia, że jest ona uznawana za ważny składnik diety śródziemnomorskiej. Oto niektóre z głównych korzyści zdrowotnych spożywania oliwy:
Bogactwo w zdrowe tłuszcze
Oliwa z oliwek jest bogata w jednonienasycone kwasy tłuszczowe, które są korzystne dla zdrowia serca. Pomagają one obniżyć poziom „złego” cholesterolu (LDL) i utrzymać równowagę między „dobrym” a „złym” cholesterolem.
Antyoksydanty i polifenole
Oliwa z oliwek zawiera różne przeciwutleniacze, w tym polifenole, które pomagają w zwalczaniu stresu oksydacyjnego i zapobiegają uszkodzeniom komórek.
Korzyści dla układu krążenia
Spożywanie oliwy z oliwek może pomóc w obniżeniu ciśnienia krwi, co przyczynia się do ochrony przed chorobami serca i udarami.
Zdrowie skóry
Olej z oliwek jest bogaty w witaminy i przeciwutleniacze, które mogą pomóc w utrzymaniu zdrowej i promiennej skóry.
Wspomaganie trawienia
Oliwa z oliwek może pomóc w regulowaniu trawienia i zapobieganiu problemom z układem pokarmowym, takim jak zaparcia.
Ochrona przed chorobami neurodegeneracyjnymi
Badania sugerują, że dieta bogata w oliwę z oliwek może być związana z mniejszym ryzykiem wystąpienia chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Alzheimera i Parkinsona.
Ochrona przed nowotworami
Badania sugerują, że składniki obecne w oliwie z oliwek mogą mieć właściwości przeciwnowotworowe i pomagać w redukcji ryzyka wystąpienia niektórych rodzajów nowotworów.
Zastosowanie oliwy z oliwek w kuchni
Oliwa z oliwek jest wszechstronnym składnikiem kuchennym i ma wiele zastosowań w kuchni. Oto kilka pomysłów, do czego można stosować oliwę z oliwek:
Smażenie na małym ogniu.
Oliwa z oliwek extra virgin jest idealna do smażenia na małym ogniu. Może być używana do przygotowywania jajek, warzyw, mięsa lub ryb.
Dressing do sałatek
Oliwa extra virgin jest popularnym składnikiem do przygotowywania prostych, aromatycznych dressingu do sałatek. Wystarczy wymieszać z octem, sokiem z cytryny, solą i pieprzem.
Potrawy na zimno
Jest doskonała do potraw, które nie wymagają gotowania, takich jak sałatki, carpaccio, tatary, salsa verde itp.
Marynaty
Oliwa z oliwek w połączeniu z ziołami i przyprawami może być używana do marynowania mięsa, ryb, tofu lub warzyw przed ich grillowaniem lub pieczeniem.
Sosy i dipy
Oliwa z oliwek może stanowić bazę dla różnych sosów i dipów, takich jak pesto, tapenade, aioli itp.
Zupy i gulasze
Dodanie oliwy z oliwek może wzbogacić smak zup i gulaszy, szczególnie tych na bazie warzyw i roślin strączkowych.
Pieczenie ciast i chleba
W niektórych przepisach na ciasta i chleb, można zastąpić masło oliwą z oliwek dla uzyskania lekkiego i zdrowszego wyboru.
Zapiekanki, pizze i lasagne
Można ją wykorzystać do skraplania i nadawania smaku różnym daniom zapiekanym, takim jak lasagne, pizza, musaka czy bakłażan w pomidorach.
Zastosowanie oliwy z oliwek poza kuchnią
Oliwa z oliwek ma wiele zastosowań poza kuchnią. Oto kilka pomysłów, jak można wykorzystać oliwę z oliwek w inny sposób:
Pielęgnacja skóry i włosów
Oliwa z oliwek nadaje skórze blasku. Może być używana jako naturalny balsam do ciała, szczególnie na suche i szorstkie miejsca, takie jak łokcie i pięty. Można ją też stosować jako maskę do włosów, aby nawilżyć i wzmocnić pasma.
Usuwanie makijażu
Oliwa z oliwek jest delikatna dla skóry i może być używana do skutecznego usuwania makijażu z twarzy, w tym wodoodpornego tuszu.
Masaż
Dzięki swojej gładkiej teksturze, oliwa z oliwek może być używana jako naturalny olej do masażu, który nawilża skórę i relaksuje mięśnie.
Balsam do ust
Oliwa z oliwek może być nakładana na spierzchnięte i suche usta, aby je nawilżyć i zmiękczyć.
Naturalny peeling do ciała
Można przygotować naturalny peeling do ciała, mieszając oliwę z oliwek z cukrem lub solą morską. To doskonały sposób na złuszczanie martwego naskórka.
Nawilżanie drewnianych mebli i podłóg
Oliwa z oliwek może być używana do nawilżania i pielęgnacji drewnianych mebli i podłóg. Wcieranie jej w drewno przywraca mu połysk i zapobiega wysuszeniu.
Konserwacja narzędzi kuchennych
Można ją używać do oczyszczania i konserwacji noży, patelni czy innych narzędzi kuchennych.
Leczenie oparzeń
W przypadku drobnych oparzeń, można użyć oliwy z oliwek jako naturalnego środka łagodzącego.
Czy oliwa z oliwek może się zepsuć
Tak, oliwa z oliwek może się zepsuć, chociaż ma dłuższą trwałość niż niektóre inne oleje. W miarę upływu czasu, pod wpływem czynników takich jak światło, ciepło i kontakt z powietrzem, oliwa z oliwek może ulec utlenieniu i utracić swoje walory smakowe oraz właściwości zdrowotne.
Jak rozpoznać, że oliwa z oliwek jest zepsuta
Oto kilka znaków, które mogą wskazywać na to, że oliwa z oliwek może być nieświeża lub zepsuta:
- Nieprzyjemny zapach lub smak. Jeśli oliwa ma nieprzyjemny, przypalony lub zjełczały zapach lub smak, może to świadczyć o jej zepsuciu
- Zmętnienie. Jeśli oliwa staje się mętna może to oznaczać, że doszło do procesu utleniania.
- Zmiana koloru. Oliwa z oliwek z czasem może zmieniać kolor, zwłaszcza jeśli była narażona na działanie światła lub wysokie temperatury. Staje się jaśniejsza lub nawet złota.
- Osad i zanieczyszczenia. Jeśli pojawiły się jakiekolwiek zanieczyszczenia, osady lub zmieniła się klarowność, może to wskazywać na problemy z jakością.
Jak prawidłowo przechowywać oliwę z oliwek
Aby utrzymać oliwę w jak najlepszej kondycji, zaleca się jej przechowywanie w ciemnym i chłodnym miejscu, w szczelnie zamkniętej butelce. Unikaj też kontaktu z powietrzem. Oliwę extra virgin najlepiej spożywać w ciągu 12-24 miesięcy od daty tłoczenia, aby zachować jej świeżość i smak.
REKLAMA
